... از سينما و |
||||||||
|
چهارشنبه، مهر ۱۵، ۱۳۸۳
به بهانه موفقيت فيلم "قهرمان" ﴿Hero﴾ و قرار نمايش "خانه خنجرهاى پرنده" ﴿House of Flying Daggers﴾ تا ۲ ماه ديگر در سينماهای امريكا ژانگ ييمو Zhang Yimou  همدرسان او در آنجا عبارت بودند از چن كايگه ، تيان ژوانگ ژوانگ ، و ژانگ جون ژائو . فيلمسازانی كه بعدها هسته اصلی فيلمسازان نسل پنجم چين را شكل دادند . ژانگ به همراه اين سه همدرس بعد از فراغت از تحصيل دراستوديوی فيلمسازی گوانكزی فيلم در نقطه ای دورافتاده در چين بعنوان دستيار كارگردان گمارده شدند ، ولی خيلی زود دريافتند كه درآنجا كارگردانی برای دستياری حضور ندارد ! آنان با كسب مجوز از دولت ، گروه جوانان را شكل بخشيده و شروع به ساختن فيلم های خود كردند . ژانگ در چند فيلم فوق العاده مثل "يك و هشت" ژانگ جون ژائو ﴿۱۹۸۴﴾ و "زمين زرد" شاهكار چن كايگه ﴿۱۹۸۴﴾ كه در جشنواره فيلم هنگ كنگ توفانی به پا كرد و توجه جهان را به سينمای چين جلب نمود ، بعنوان فيلمبردار ظاهر شد . كمی بعدتر ژانگ به شهرزادگاهش زی آن منتقل شد و در نقش فيلمبردار و هنرپيشه فيلم "چاه قديمى" ﴿۱۹۸۷﴾ وو تيان مينگ به كار گرفته شد . او بخاطر بازی در "چاه قديمى" جايزه بهترين بازيگر را از جشنواره بين المللی فيلم توكيو بدست آورد . پس از اين موفقيت اساسی بخت ژانگ ييمو بيدار شد ، خصوصا" زمانی كه اجازه يافت تا نخستين فيلمش با نام "ذرت سرخ" ﴿۱۹۸۷﴾ را كارگردانی كند . "ذرت سرخ" با بردن خرس طلايی در جشنواره فيلم برلين همان سال موفقيتی جهانی بين منتقدان و در بازار فروش داخل و خارج ِ چين بدست آورد . ستمی كه از لحاظ خاك و ناموس در ورای تهاجم خونين ژاپن به چين نهفته بود دستمايه اصلی "ذرت سرخ" بود . فيلم انكاری عامدانه نسبت به وجود هرگونه تفكر و عقلانيت در حمله ژاپنی ها به چين بود ، درست برعكس سبك ساخت "زمين زرد" . "ذرت سرخ" سرشار از تدوين های سريع ، كلوزآپ های پی درپی ، و تصاوير فيلمبرداری شده ء بسيار زيبا و كارت پستالی است . ولی آنچه بيش از همه چيز شانس بزرگی برای ژانگ تلقی می شد ، كشف بازيگری شاداب و توانا با نام گونگ لی ۲۱ ساله در دانشكده مركزی هنرهای دراماتيك بيجينگ بود . رابطه زيبای حرفه ای و شخصی اين دو وضعيت بهتری برای سينمای چين در آن دهه ايجاد نمود . فيلمهای ژانگ ييمو اين هنرپيشه زن توانا را به ستاره ای ببين المللی بدل كرد ، و ايفای نقش های اين ستاره ، جذابيتی جنسی و غريب برای فيلم های وی آفريد . جذابيتی كه فيلم به فيلم تماشاگران بيشتری را به سينما می كشيد . پس از "اسم رمز گربه ء وحشى" كاملا فراموش شدنى در سال ۱۹۸۷ ، ژانگ "جو دو" را در ۱۹۸۹ ساخت كه جايزه بهترين فيلم جشنواره فيلم شيكاگو را تصاحب نموده و نامزد دريافت جايزه اسكار شد . نخستين فيلم ييمو پس از ماجرای خونين دولت چين در سال ۱۹۸۹ و در ميدان تيانامن ، حكايتی ﴿با طعنه ء ظريف سياسي﴾ درباره زنی جوان بود كه مجبور به ازدواج با پيرمردی شياد و عنين می شود كه گرداننده ء يك خانه مرگ است . فيلم بعديش "فانوس قرمز را بياويز" ﴿۱۹۹۲﴾ بنحوی وسيعتر علايق او را می نمايد ، اين فيلم نيز درباره زنی است كه با مردی بدطينت و پدرسالار ازدواج می كند ، يك ارباب . هر دوی اين فيلم های اخير كه بواسطه سانسور عليرغم نمايش در اكثر كشورهای جهان هنوز در چين به نمايش درنيامده اند مربوط به سالهای ۱۹۲۰ و پيش از روی كارآمدن كمونيسم در چين و سرشار از فيلمبرداری ای غنی و اصولی و سبكی استوار بر تدوين سريع اند . ييمو در هر يك از آنها با وسواس و دقت زياد به كاوش در رفتار تحميلی و درونيات هر يك از اين زن ها می پردازد و شرايطی را كه منجر به ستم به آنها بعنوان جنس ضعيف می شود به تصوير می كشد . درست در هنگامی كه منتقدان سبكی خاص در فيلم های ژانگ ييمو يافته بودند ، او فيلم "داستان كيو جو" ﴿۱۹۹۲﴾ را ساخت . فيلم درباره زن بارداری روستايی است كه در صدد يافتن عدالت قانون برای شوهرش كه توسط كدخدا مضروب گرديده برمی آيد . فيلم بجای برخورداری از فريم های محكم و رنگ آميزی شده هميشگی ييمو ، در زمان حاضر ايالت شانكسی و به صورت شبه مستندی كوبنده توام با شات های تعقيبی-حركتی طولانی ساخته شده است . هرچند ساخت فيلمی درباره چين معاصر ريسك سياسی بالايی داشت ولی فيلم به جهت تقارن با مبارزات ضد فساد آن زمان دولت چين مورد پسند حاكميت قرار گرفت . اين موضوع سبب شد تا ييمو همچون قهرمان ملی بحساب آمده وشاهكارهای قبلی او از ليست سياه خارج شوند ولی اين بخت خوش با "مثلث شانگهاى" (1995) برگشت . دولت چين با اطلاع از دربرنامه نمايش قرارگرفتن مستند غم انگيز "دروازه آسايش بهشتى" ﴿۱۹۹۵﴾ درباره قتل عام ميدان تيانامن ، فيلم "مثلث شانگهاى" را از جشنواره فيلم نيويورك بيرون كشيد . خبر غم انگيزتر بعد از اين ماجرا خبر جدايی حرفه ای و شخصی ژانگ و گنگ لی از يكديگر بود . در ۱۹۹۶ ييمو بهمراه گروهی از هنرمندان بين المللی اپرای "توراندخت" پوچينی را كارگردانی كرد و در ۱۹۹۷ "كمدى راحت باش" را با بازی جيانگ ون بازيگر فيلم "ذرت سرخ" ساخت . او در ۱۹۹۹ نيز با پس گرفتن ناگهانی دو فيلم اخيرش از بخش مسابقه جشنواره فيلم كن بحث های بسياری برانگيخت . در سال ۱۹۹۹ فيلم "نه يكى كمتر" او جايزه شير طلايی جشنواره فيلم ونيز را ار آن خود كرد . فيلم گزنده ديگرش در همان سال با نام "راهى بسوى خانه" جوايز متعددی منجمله جايزه ويژه هيئت داوران جشنواره فيلم برلين و جايزه ويژه تماشاگران جشنواره فيلم ساندنس را برايش به ارمغان آورد . اين فيلم داستان جوانی شهری بود كه برای شركت در مراسم تشيع جنازه پدرش راهی روستای زادگاهش می شد ، فيلم از لحاظ بصری چنان غنی و از نظر دراماتيزه كردن داستان و پرداخت شخصيت ها چنان كامل بود كه طرفداران آثارش را به وجد آورد . فيلم بعدی او "اوقات خوش" فضای حاكم بر آثار او را قدری روشن كرد ، فيلم مضمونی طنز داشت و در آن مرد مجردی ميانسال اتوبوس مدرسه ای را به يك متل هدايت می كرد تا در آنجا پايه های ازدواج با زن مورد علاقه اش را بنيان نهد .  فيلم بعدی اين كارگردان اكشن حماسی - تاريخی "قهرمان" با بازی بازيگران مستعدی چون جت لی ، تونی لونگ ، و مگی چونگ همراه بود . تمامی علاقمندان آثار ييمو به اتفاق فيلمبرداری زيبا و تفصيلی كريستوفر دويل در اين فيلم را كه ارزش كار ييمو را دوچندان نموده تحسين می كنند . مناظر زيبا ، طراحی لباس و صحنه و جزئيات بی نظير در دكوپاژ و ميزانسن ، بازی های كامل ، و ... همگی اين اثر كارگردان را به يكی از نقاط اوج و تحسين برانگيز كاری وی بدل می سازند . فيلم جدا از آنكه كانديد دريافت اسكار و گلدن گلوب بهترين فيلم خارجی زبان سال ۲۰۰۳ بود ، موفق به دريافت هفت جايزه از جوايز فيلم هنگ كنگ در عين نامزدی در چهارده رشته شد . "قهرمان" پرفروش ترين فيلم تاريخ سينمای چين بوده و كمپانی امريكايی ميراماكس عليرغم آنكه فيلم در سالهای ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ درچين و بسياری از نقاط دنيا اكران شده بود ، توزيع آن در امريكا را برعهده گرفت . البته ميراماكس همچون فيلم ديگر آسيايی خود "فوتبال شائولين" مدعی است كه اين فيلم با تدوين متفاوتی عرضه می گردد . ژانگ ييمو فيلم "خانه خنجرهاى پرنده" را در سال ۲۰۰۴ ساخته و اين فيلم نيزكه در جشنواره كن ۲۰۰۴ نخستين بار به نمايش درآمده قرار است تا از سوم دسامبر امسال در امريكا به نمايش درآيد . [ ۹:۲۵ قبل‌ازظهر ] پيوند به اين مطلب |
|||||||
 |
||||||||
