... از سينما و

"بمحض برخورد با بزرگترين عشق زندگی ، زمان متوقف می شود - "بيگ فيش

شنبه، آبان ۲۵، ۱۳۸۱



گروپ تياتر* ، اکتورز استوديو* ، و متد اکتينگ *


بازيگری متد




«بازيگری متد» را رنسانس بازيگری می دانند . رنسانسی که در شيوه ء بازيگری اغراق شده و بی روح قديم تئاتر و سينما ، ابتدا از شوروی سابق آغاز شد و بعدها در دهه ۱۹۳۰ در امريکا تکميل گرديد . آغازگر اين تحول در شوروی «کنستانتين استانيسلاوسکی» و «اوژن واختانکوف» بودند و تکامل تدريجی آن در امريکا به «هارولد کلرمن» و «لی استراسبرگ» و «شريل کرافورد» مديون است .

ابتدا هارولد کلرمن در جمعه شب هايی از سال ۱۹۲۸ در محل سکونت خود جلسات سخنرانی ای ترتيب داد که ورود به آن برای همه ء آشنايان و علاقمندان آزاد بود . تنگی جا و استقبال دوستان باعث شد تا محل تشکيل جلسات به آپارتمان شريل کرافورد منتقل شود . جمعيت هفته به هفته بيشتر می شد . سرانجام سخنرانی ها به «اشتينوی هال» که مکانی عمومی بود منتقل شد و ساعت برگزاری از جمعه شب ها به ساعت ۵/۱۱صبح جمعه تغيير يافت . کلرمن شيفته ء تئاتر بود و عقايد و نظرات جذابی در اين مورد داشت و با اطلاعات کافی و قدرت و عشق بر شنوندگانش تاثير می گذارد. او از تئاتری که نمايشنامه های عميق و ارزنده ء امريکايی را به تماشاگران عرضه دارد ، صحبت می کرد . نمايشنامه هايی حاکی از زندگی روز ... با بازيهای قوی و بازيگران آزموده و هماهنگ . او نياز به تشکيلاتی منظم و منسجم در تئاتر که حائز درک مشترکی از قواعد بازيگری و زبان واحد گفتگو باشد ، را گوشزد می کرد . افکار کلرمن درباره ء امکان ايجاد تئاتری پرقدرت و تاثيرگذار از «تئاتر هنر مسکو» می آمد . او نيز چون بسياری اجراهای درخشان «تئاتر هنر مسکو» را ديده بود و برای آشنايی بيشتر با اين تئاتر و شيوه ء کار آن کلاسهای ريچارد بولسلاوسکی را گذرانده بود . کلرمن در نهايت ثابت کرد که فقط مردی اهل حرفهای پرشور نيست ... او سرانجام «گروپ تياتر»* يا «تياتر گروپ»* («تئاتر گروه») را پايه گذاری کرد و از آنجا که ذهنی روشن در باب مسائل اقتصادی و سياسی و ... داشت ، آرمان پردازی متفکر با توانايی های نمايشی بود ، و به واسطه ء سفرهای متعدد پيش از سی سالگی فرهنگ پاريس و نيويورک را به خوبی می شناخت ، اين تشکيلات را بر پايه هايی محکم و استوار از تفکر و عمل بنا نهاد . در اين راه شريل کرافورد و لی استراسبرگ او را همراهی کردند .

لی استراسبرگ و استلا آدلر هم که از قبل با کارهای «تئاتر هنر مسکو» و شيوه ء کار استانيسلاوسکی آشنا شده و دوره کلاسهای «بولسلاوسکی» را در نيويورک گذرانده بودند ، بهمراه جمعی از اعضای «گروپ تياتر» در سال ۱۹۳۸ در شوروی سابق با نحوه ء کار «واختانکوف» آشنا شدند . واختانکوف ديدی شاعرانه و توام با تخيلی قوی نسبت به تئاتر داشت و برداشتش از «واقع گرايی» در تئاتر با برداشت استانيسلاوسکی متفاوت بود . او ديدگاه خود را «واقع گرايی خيال انگيز» (Fantastic Realism) می ناميد و سبک کارش در دو اجرای «دای بوک» (Daybbuk) و «توراندخت» (Turandot) استراسبرگ را بشدت دگرگون کرد . استراسبرگ بعدها می نويسد : «... آنچه من اکنون انجام می دهم بازيگری متد ناميده می شود . اين شيوه ء بازيگری نه تنها بر پايه ء کار استانيسلاوسکی بنا شده ، بلکه از انگيزه هايی که بعد از او ، واختانکوف ارائه کرد نيز الهام گرفته و به وضوح بيشتری رسيده است و سرانجام تفسير و تاويل و روش کار فردی خود را نيز به آن افزوده ام » .

ارکان اصلی «بازيگری متد» بر روند تمرکز و رهايی از تنش های عضلانی و ذهنی کار با حواس پنجگانه و بالا بردن درجه ء دريافت اين حواس ، بازآفرينی احساساتی که بوسيله ء اين حواس در ما ايجاد می شوند (چه جداگانه و چه جمعی) ، بازآفرينی عواطف و تجربه کردن عينی آنها ، بررسی مشکلات بازيگر در ارائه ء گويا و شفاف هيجان های برخاسته از عواطف ، مسايل مربوط به رفتار بيرونی نقش ، لحظات شخصی ، و ... استوار است .

 

شريل کرافورد

بانيان بازيگری متد

هارولد کلرمن

 

لی استراسبرگ



در ۱۹۴۷ حدود ۱۹ سال بعد از سخنرانی های کلرمن ، شبی در کافی شاپی نزديک مرکز تئاترهای نيويورک شريل کرافورد و اليا کازان که از دوران تشکيل «گروپ تياتر» بصورت دوستانی صميمی باقی مانده بودند گفتگويشان بدانجا رسيد که چرا در نيويورک مکانی برای تمرين بازيگران حرفه ای وجود ندارد تا برای کار بر روی مهارت های خود به آنجا بروند و توانايی های خود را گسترش دهند ؟ آنها در همانجا تصميم گرفتند تا چنين تشکيلاتی را بوجود آورند . موضوع به همين سادگی شروع شد . هر دو نفر در آن زمان شرايط خوبی داشتند : شريل کرافورد به تازگی کارگردانی نمايشنامه ء «بريگادون» را با موفقيت بسيار به پايان رسانده بود و اليا کازان هم کارگردانی «همه ء پسران من» آرتور ميلر را پشت سر گذارده و «اتوبوسی به نام هوس» تنسی ويليامزش تحسين همگان را برانگيخته بود . اين دو به کمک رابرت لوئيس که او هم از اعضای اصلی گروپ تياتر بود ، در همانسال خيلی بی سر و صدا کارگاه «اکتورز استوديو» را برای بازيگران حرفه ای سينما تشکيل دادند . بعضی از بازيگران جوان و مشهور آن دوران مانند : جيمز دين ، مارلون براندو ، و مونتگمری کليفت در فاصله ء کمی از شروع کار اين موسسه به آن پيوستند . در ۱۹۴۹ از لی استراسبرگ درخواست شد تا به عنوان کارگردان هنری اين موسسه به کار مشغول شود که وی پذيرفت و تا زمان درگذشتش يعني سال ۱۹۸۲ اين مقام را حفظ کرد .



در سال ۱۹۵۰ الن برشتاين بعنوان مدير هنری و آل پاچينوی جوان بعنوان معاون کارگردان هنری انتخاب شدند که برشتاين تا ۱۹۸۸ در موسسه کار می کرد . در حال حاضر آرتور پن مسئول هيئت رئيسه ء موششه می باشد . اکتورز استوديو شعبه ای نيز در غرب امريکا و در لوس آنجلس (مقر هاليوود) دائر کرده که مسئول اين بخش سيدنی پولاک بوده است . اکتورز استوديو دانشگاهی برای آموزش بازيگری به مبتديان نيست ، کارگاهی غير انتفاعی است برای بازآموزی و توسعه دانش بازيگران حرفه ای در هر سن و سال که پس از پذيرش میتوانند مهات های خود را در آنجا با تمرين و ممارست گسترش دهند و به شکل های جديدی از خلاقيت هنری دست يابند . واحد نويسندگی اکتورز استوديو از ۱۹۵۲ و واحد کارگردانی آن از ۱۹۶۰ شروع به کار کرد . اعضای اکتورز استوديو در حال حاضر حدود ۸۰۰ نفرند که برخی در همان سال های آغازين توسط کازان به همکاری دعوت شدند و باقی يعنی اعضای جديد پس از گذراندن موفقيت آميز امتحان ورودی به عضويت پذيرفته شده اند . افرادی که به عضويت موسسه پذيرفته می شوند عضويت شان مادام العمر بوده و هيچگونه هزينه ای مانند حق عضويت و امثال آن نمی پردازند . اين افراد از کليه ء امکانات موسسه منجمله اتاق های تمرين برای پروژه های شخصی ، وسايل مربوط به تمرينات بدنی ، کلاسها و سمينارها و غيره بطور رايگان استفاده خواهند کرد .

اکتورز استوديو بالراسه دوره ء تحصيلی خاصی را ارائه نمی دهد ولی از سال ۱۹۹۴ با همکاري دانشگاه «نيو اسکول» (New School University) برای اولين بار برنامه ای را بشکل آموزش دانشگاه ها در سه رشته ء بازيگری ، کارگردانی ، و نويسندگی آغاز کرد که دوره ء آن برای دانشجويان تمام وقت ۳ سال بوده و به فارِغ التحصيلان آن مدرک فوق ليسانس داده می شود . شهريه ء تحصيل در دوره ء فوق ليسانس دانشکده ء هنرهای دراماتيک اکتورز استوديو ساليانه شانزده هزار و چهل دلار است .

عده ء ديگری از بازيگران و کارگردانان آموزش ديده که عضو دايمی اکتورز استوديو بوده و هستند ، عبارتند از :
آل پاچينو ، سيدنی لومت ، شلی وينترز ، رابرت د نيرو ، داستين هافمن ، استيون اسپيلبرگ ، سالی فيلد ، پل نيومن ، آرتور پن ، کارل مالدن ، سيدنی پولاک ، فی داناوی ، الن برشتاين ، جين هاکمن ، مايک نيکولز ، آنتونی کوئين ، شرلی مک لين ، الای والاش ، آنتونی هاپکينز ، جک لمون ، مريل استريپ ، و ...


منابع :
- سايت اينترنتی «گروپ تياتر» و اکتورز استوديو
- کتاب «بازيگری متد» نوشته ء احمد دامود ، نشر مرکز ، چاپ اول ۱۳۸۰

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
* - Group Theatre
* - Actors Studio
* - Method Acting

  [ ۹:۴۹ بعدازظهر ] پيوند به اين مطلب