... از سينما و

"بمحض برخورد با بزرگترين عشق زندگی ، زمان متوقف می شود - "بيگ فيش

سه‌شنبه، فروردین ۲۷، ۱۳۸۱

"دايره"ساخته ي : جعفر پناهي

مقدمه :

"دايره " مثل "بوي كافور ، عطر ياس " قرار بود تا ۱۰/۰۸/۱۳۷۹ اكران شود تا شانس حضور در جمع فيلم هاي منتخب مراسم اسكار سال 2001 را بدست آورد . سالن شماره 2 ي سينما بهمن براي اين كار انتخاب شده بود ولي اين فيلم به نمايش درنيامد !

چرا ؟!!



مجموعه اي از يادداشت هاي مربوط به اين فيلم را متعاقبا" تقديمتان مي كنم ، باشد تا از طريق اين پاره مطالب با اثري استثنايي در سينماي سال هاي اخير ايران و رفتاري استثنايي تر با يك اثر هنري آشنا شويم .

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
كارگردان : جعفر پناهي
فيلمنامه نويس : كامبوزيا پرتوي

بازيگران : مريم پروين الماني (آرزو) ، نرگس ممي زاده (نرگس ) ،
فرشته صدر عرفاني (پري ) ، منير عرب (بليط فروش ) ، الهام سبكتكين
(پرستار) ، فاطمه ي نقوي (مادر) ، مژگان فرامرزي (خودفروش )

نمايش : جشنواره ي ونيز 2000
مدت نمايش : 90 دقيقه - رنگي - به زبان فارسي - محصول ايران و
ايتاليا .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
* جعفر پناهي : مردي كه بر سر سينما معامله نمي كند .

نقل از فصلنامه ي ايراني "Film International" بهار 1379 شماره ي
28 جلد هفتم صفحات 27 و 28 - نوشته ي : شادمهر راستين
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

قسمت اول :

عليرغم آنكه قرار بود "آيينه " امسال اكران شده و "دايره " هم در جشنواره ي هجدهم فيلم نمايش داده شود ، "آيينه " وارد سومين زمستان عدم نمايش خودمي شود. پيش نويس فيلمنامه ي "دايره " در زمستان سال 76 در يك شركت توليد فيلم در شمال تهران شكل گرفت ، روزهايي كه دوره ي هيجان بعد از انتخابات رياست جمهوري جديد تلقي مي شد و گروهي از فيلمسازان اميدوار بودند با كمك معاونت سينمايي جديد وزارت ارشاد آزادي كافي در كارگرداني فيلم هايي كه مدت مديدي بود قصد ساختنشان را داشتند ، بدست آورند . "طغيان جوانان "و "وحقوق زنان " دو موضوع مورد علاقه ي اين گروه فيلمسازان بود كه گرايش به مسائل اجتماعي و سياسي داشتند .

"دايره " تصويري ست واقع گرا و جسورانه از جامعه ي معاصر ايران ، تصويري كه بسياري علاقمند به ديدن آن نيستند ! فيلمنامه ي "دايره " نهايتا" در زمستان 77 تكميل شد ، اما بخش ارزيابي و نظارت وزارت ارشاد درجه ي آنرا "ج " ارزيابي كرد و پاسخ شفاف و واضحي درخصوص صدور مجوز توليد فيلم نداد . اين نخستين مانع ايجاد شده بر سر راه "دايره " بود . بعدتر پيشنهادات عجيبي به پناهي براي توليد فيلمي شبيه "بادكنك سفيد" شد . اما هنگامي كه مقاومت و تسليم ناپذيري او را ديدند ، تلويحا" و بطوري استهزاآميز به او فهماندند كه بهترست فيلمش را در خارج از كشور بسازد .

پناهي عقب نشيني نكرد . او تمامي گفتگوهاي خصوصي ، پيام واسطه ها، و مكالمات تلفني را در اختيار مطبوعات براي انتشار گذارد . بسياري او را دعوت به بردباري و احتياط كردند . اما پناهي با صداي بلند بر موضع خود اصرار ورزيد تا ثابت كند كه دست هنرمند بسته است و نمي تواند آزادانه اثري هنري خلق كند . يك هفته بعد از آنكه سيف الله داد در يك كنفرانس مطبوعاتي اعلام داشت كه مجوز توليد "دايره " تنها در صورت نمايش "آيينه " صادر خواهد شد ، پناهي موافقت خود را با نمايش عمومي "آيينه " اعلام نمود . با اين وجود كه بخش ارزيابي و نظارت وزارت ارشاد هيچگاه رسما" يا كتبا" اين موضوع را اعلام نكرده بود ، ولي همه توقع داشتند كه صدور مجوز ساخت "دايره " پس از نمايش "آيينه " صورت پذيرد . مجوز ساخت "دايره " نهايتا" در ارديبهشت 1378 صادر شد . هفت ماه پس از آنكه فيلمنامه به مسئولين تسليم شده بود . در ابتدا قرار بود فيلم توسط جوزان فيلم (مسعود جعفري جوزاني ) تهيه شود ، ولي پناهي بعدا" تصميم گرفت خود و با مشاركت يك شركت ايتاليايي اين امر را بر عهده گيرد . "آيينه " در تير ماه سال 1378 در كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان به نمايش درآمد . پناهي در جلسه ي گفتگويي حضور يافت و پاسخ هاي صريحي به سوالات راجع به حق تاليف ، كارش بعنوان كارگردان ، و عواقب توليد فيلم در ايران داد .

ادامه دارد ...

  [ ۱۰:۰۲ بعدازظهر ] پيوند به اين مطلب